تحصیل در آسیا
زمان مطالعه: 17 دقیقه
مقدمه
هزینه تحصیل در اروپا یکی از بزرگترین دغدغه هایی است که شامل شهریه دانشگاه و هزینه زندگی دانشجویی می‌شود.
اروپا با داشتن سیستم‌های آموزشی متفاوت، شرایط مالی متنوعی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که در برخی کشورها مانند آلمان و نروژ، تحصیل در دانشگاههای دولتی تقریباً رایگان است، در حالی که در کشورهایی مانند انگلستان و سوئیس، شهریه‌ها نسبتاً بالاتر هستند.
در این مقاله به بررسی هزینه تحصیل در اروپا و زندگی در آن، شناخت محبوبترین و ارزان‌ترین کشورها برای تحصیل و آشنایی با بهترین دانشگاههای اروپا، پرداخته ایم.
برای دریافت مشاوره تخصصی و ارزیابی رایگان شرایط خود، می‌توانید با کارشناسان مجرب دپارتمان ApplyMIE در ارتباط باشید.
هزینه تحصیل در اروپا در مقاطع مختلف
تحصیل در اروپا به دلیل تنوع نظام‌های آموزشی، کیفیت بالای دانشگاه‌ها، و امکان تحصیل به زبان انگلیسی، همواره یکی از گزینه‌های جذاب برای دانشجویان بینالمللی به‌شمار می‌رود.
با این حال، هزینههای تحصیل بسته به کشور، مقطع تحصیلی و نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی) متفاوت است. در این بخش، به بررسی میانگین هزینههای تحصیل در اروپا در سه مقطع اصلی تحصیلی پرداخته می‌شود:
- مقطع کارشناسی (Bachelor)
شهریه تحصیل در مقطع کارشناسی در کشورهای اروپایی برای دانشجویان بینالمللی معمولاً بین ۲,۰۰۰ تا ۸,۰۰۰ یورو در سال متغیر است. کشورهای آلمان و نروژ از جمله مقاصدی هستند که امکان تحصیل رایگان یا با هزینه بسیار پایین را در دانشگاههای دولتی فراهم کرده‌اند.
در مقابل، در کشورهایی مانند هلند، انگلستان یا دانمارک، شهریه‌ها معمولاً بالاتر بوده و بسته به رشته و دانشگاه، ممکن است به بیش از ۱۰,۰۰۰ یورو در سال نیز برسد.
- مقطع کارشناسی ارشد (Master)
تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد اغلب با شهریه‌ای بالاتر از دوره کارشناسی همراه است. میانگین شهریه سالانه در این مقطع حدود ۳,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ یورو است. در برخی کشورها مانند فرانسه، تحصیل در دانشگاههای دولتی برای این مقطع نیز بسیار مقرون‌به‌صرفه بوده و شهریه‌ای کمتر از ۵۰۰ یورو در سال دارد.
با این حال، در کشورهای اسکاندیناوی (برای دانشجویان غیراروپایی)، سوئیس و انگلستان، هزینه‌ها قابل توجه است؛ هرچند در بسیاری از این کشورها فرصت‌های متنوع بورسیه‌ای وجود دارد.
- مقطع دکترا (PhD)
در اغلب کشورهای اروپایی، تحصیل در مقطع دکترا یا کاملاً رایگان است یا نیازمند پرداخت شهریه‌ای بسیار اندک (بین ۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ یورو در سال) می‌باشد.
همچنین، در بسیاری از کشورها مانند آلمان، فنلاند، سوئد و نروژ، دانشجویان دکترا به‌عنوان پژوهشگر استخدام می‌شوند و از دانشگاه یا پروژه‌های تحقیقاتی مرتبط، حقوق ماهانه دریافت می‌کنند. این امر باعث شده دکترا در اروپا نه‌تنها از نظر علمی، بلکه از نظر اقتصادی نیز گزینه‌ای بسیار مطلوب باشد.
شهریه دانشگاه های اروپا
شهریه دانشگاههای اروپا به عوامل مختلفی همچون کشور مقصد، نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی)، رشته تحصیلی، و تابعیت دانشجو بستگی دارد و یکی از مهمترین هزینه ها در بحث هزینه تحصیل در اروپا می باشد.
در حالی که بسیاری از کشورهای اروپایی، به‌ویژه در اروپای غربی و شمالی، آموزش با کیفیت بالا را با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه یا حتی رایگان ارائه میدهند، برخی دیگر نیز دارای شهریه‌هایی نسبتاً بالا به‌ویژه برای دانشجویان غیراروپایی هستند. در ادامه به بررسی الگوی کلی شهریه‌ها در دانشگاههای اروپا می‌پردازیم:
- دانشگاههای دولتی
دانشگاههای دولتی در کشورهایی مانند آلمان، نروژ، فنلاند، جمهوری چک و اتریش غالباً شهریه‌ای برای دانشجویان اتحادیه اروپا دریافت نمی‌کنند و در برخی از این کشورها، دانشجویان بینالمللی نیز از آموزش رایگان یا شهریه‌های بسیار پایین بهره‌مند می‌شوند.
در فرانسه، اسپانیا و ایتالیا نیز دانشگاههای دولتی شهریه‌های معقولی دارند. برای مثال در فرانسه، شهریه سالانه برای دوره‌های کارشناسی در دانشگاههای دولتی حدود ۱۷۰ یورو و برای دوره‌های کارشناسی ارشد حدود ۲۴۰ یورو است.
در مقابل، دانمارک، هلند، سوئد و برخی کشورهای شرق اروپا برای دانشجویان غیراروپایی شهریه‌هایی در بازه ۴٬۰۰۰ تا ۱۵٬۰۰۰ یورو در سال دریافت می‌کنند.
- دانشگاههای خصوصی
دانشگاههای خصوصی در اروپا شهریه‌هایی به مراتب بالاتر از دانشگاههای دولتی دارند و در بسیاری از موارد، شهریه‌ها به ۱۵٬۰۰۰ تا ۳۰٬۰۰۰ یورو در سال یا بیشتر نیز می‌رسند.
این دانشگاه‌ها اغلب برنامه‌های بینالمللی به زبان انگلیسی ارائه میدهند و بیشتر در کشورهایی مانند سوئیس، انگلستان، اسپانیا، فرانسه و ایتالیا فعالیت دارند.
- رشته‌های خاص
رشته‌هایی مانند پزشکی، دندانپزشکی، مهندسی هوافضا و MBA معمولاً شهریه‌های بالاتری نسبت به رشته‌های علوم انسانی یا علوم پایه دارند. به‌عنوان نمونه، شهریه رشته پزشکی در مجارستان یا لهستان ممکن است تا ۱۵٬۰۰۰ یورو در سال برسد.
مقایسه تحصیل در کشورهای اروپایی
تحصیل در اروپا به دلایل متعددی از جمله کیفیت بالای آموزشی، تنوع فرهنگی، و فرصت‌های شغلی پس از فارغالتحصیلی، مورد توجه دانشجویان بینالمللی قرار گرفته است.
با این حال، هر کشور اروپایی ویژگی‌های منحصربه‌فردی در ساختار آموزشی، زبان تدریس، نظام پذیرش و اقامت پس از تحصیل دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:
- آلمان
آلمان یکی از محبوبترین مقاصد تحصیلی در اروپا است که تحصیل در دانشگاههای دولتی آن تقریباً رایگان است. برنامه‌های زیادی به زبان انگلیسی ارائه می‌شود، به‌ویژه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا.
نظام آموزشی آلمان به کیفیت بالا، ساختار منظم و ارتباط قوی با صنعت و بازار کار شهرت دارد. دانشجویان بینالمللی پس از پایان تحصیل می‌توانند تا ۱۸ ماه برای یافتن شغل در این کشور بمانند.
- فرانسه
فرانسه از جمله کشورهایی است که هزینه تحصیل در دانشگاههای دولتی آن بسیار پایین است. زبان اصلی تدریس فرانسوی است، اما دوره‌های انگلیسی‌زبان نیز رو به افزایش هستند.
ساختار آموزشی شامل دانشگاههای معمولی و مؤسسات خاص به نام “گراند اکول” است که سطح علمی و اعتبار بالایی دارند. امکان اقامت یک‌ساله پس از فارغالتحصیلی برای جستجوی کار وجود دارد.
- هلند
هلند به‌خاطر ارائه گسترده برنامه‌های تحصیلی به زبان انگلیسی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای دانشجویان بینالمللی است. دانشگاههای این کشور در رتبه‌بندی‌های جهانی جایگاه مناسبی دارند.
سیستم آموزشی هلند کاربردمحور بوده و فرصت‌های خوبی برای کارآموزی و ارتباط با بازار کار فراهم میکند. پس از پایان تحصیل، دانشجو میتواند تا یک سال در کشور بماند و به دنبال کار باشد.
- سوئد
سوئد با دانشگاههای پژوهش‌محور و محیطی خلاقانه، مقصدی جذاب برای دانشجویان خارجی است. تحصیل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد برای دانشجویان غیراروپایی شهریه دارد، اما امکان دریافت بورسیه‌های گسترده وجود دارد.
تحصیل در مقطع دکترا معمولاً رایگان و همراه با حقوق است. پس از پایان تحصیل نیز امکان اقامت تا یک سال برای یافتن شغل وجود دارد.
- ایتالیا
ایتالیا ترکیبی از آموزش با کیفیت، تاریخ فرهنگی غنی، و هزینههای زندگی پایین‌تر را ارائه می‌دهد. دانشگاههای ایتالیا در رشته‌هایی مانند هنر، معماری، پزشکی و علوم انسانی شناخته‌شده‌اند. بسیاری از دانشگاه‌ها دوره‌های انگلیسی‌زبان ارائه میدهند.
همچنین بورسیه‌های استانی مناسبی برای دانشجویان بینالمللی وجود دارد. امکان تمدید اقامت برای جستجوی کار نیز فراهم است.
- اسپانیا
اسپانیا گزینه‌ای مناسب برای کسانی است که به دنبال تجربه‌ای فرهنگی با هزینه مقرون‌به‌صرفه هستند. بیشتر دوره‌ها به زبان اسپانیایی ارائه می‌شوند، اما برنامه‌های انگلیسی‌زبان نیز در حال گسترش هستند.
دانشگاههای اسپانیا در حوزه‌های علوم انسانی، حقوق، و اقتصاد فعال‌اند. امکان اقامت محدود پس از پایان تحصیل وجود دارد، اما شرایط آن به نوع ویزا و رشته بستگی دارد.
- انگلستان
انگلستان همواره به‌عنوان یکی از پیشتازان آموزش عالی در دنیا مطرح بوده است. دانشگاه‌هایی مانند آکسفورد و کمبریج شهرت جهانی دارند. دوره‌های تحصیلی فشرده‌تر از سایر کشورهاست (کارشناسی در ۳ سال و کارشناسی ارشد در ۱ سال).
زبان آموزش انگلیسی است و دانشجویان بینالمللی پس از پایان تحصیل می‌توانند تا ۲ سال با ویزای کاری در کشور بمانند. البته هزینههای تحصیل و زندگی در انگلستان نسبتاً بالا است.
- نروژ
تحصیل در دانشگاههای دولتی نروژ برای تمامی دانشجویان، چه اروپایی و چه بینالمللی، رایگان است. زبان رسمی نروژی است، اما برنامه‌های متعددی به زبان انگلیسی به‌ویژه در مقاطع بالاتر ارائه می‌شود.
هزینه زندگی نسبتاً بالا است، اما سطح رفاه اجتماعی و کیفیت آموزش بسیار مطلوب است. دانشجویان پس از فارغالتحصیلی امکان درخواست اقامت موقت برای جستجوی کار را دارند.
- سوئیس
سوئیس به دلیل کیفیت بالای آموزش، دانشگاههای تخصصی، و چندزبانه بودن (آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی) مقصدی ممتاز به‌حساب می‌آید. شهریه دانشگاههای دولتی نسبتاً پایین است، اما هزینه زندگی بسیار بالاست.
دانشگاه ETH Zurich از برترین مؤسسات فنی جهان است. پس از پایان تحصیل، امکان تمدید اقامت برای یافتن شغل در برخی موارد وجود دارد.
هزینه زندگی دانشجویی در اروپا
در کنار شهریه دانشگاه، یکی از عوامل مهم در بحث هزینه تحصیل در اروپا، هزینه زندگی دانشجویی است. این هزینه شامل اقامت، خوراک، حمل‌ونقل، بیمه، لوازم تحصیلی و سایر هزینههای روزمره می‌شود.
اگرچه هزینه تحصیل در اروپا در بسیاری از کشورها پایین یا حتی رایگان است، اما سطح هزینههای زندگی از کشوری به کشور دیگر تفاوت زیادی دارد.
برای مثال، کشورهای شمال اروپا مانند سوئد، نروژ و دانمارک با وجود کیفیت بالای زندگی، جزو گران‌ترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند و هزینه ماهانه زندگی دانشجویی در آن‌ها ممکن است بین ۱٬۰۰۰ تا ۱٬۵۰۰ یورو باشد.
در مقابل، کشورهایی مانند ایتالیا، اسپانیا، مجارستان و لهستان شرایط اقتصادی مناسب‌تری دارند و دانشجویان می‌توانند با ۶۰۰ تا ۹۰۰ یورو در ماه زندگی نسبتاً راحتی داشته باشند.
نوع شهر نیز تأثیر زیادی دارد؛ زندگی در پایتخت‌ها و شهرهای بزرگ اغلب گران‌تر از شهرهای کوچک‌تر است. برای مثال، هزینه زندگی در پاریس یا آمستردام بیشتر از شهرهایی مانند لیون یا آیندهوون خواهد بود.
بسیاری از دانشجویان برای مدیریت هزینههای زندگی در اروپا، از خوابگاه‌های دانشجویی، بیمه دانشجویی، کارت‌های حمل‌ونقل دانشجویی و فرصت‌های کار پارهوقت بهره می‌گیرند.
همچنین برخی کشورها مانند آلمان، فرانسه و اتریش، امکان کار دانشجویی قانونی در کنار تحصیل را فراهم کرده‌اند که به کاهش فشار مالی کمک میکند.
در مجموع، اگرچه هزینه تحصیل در اروپا ممکن است پایین باشد، اما توجه به هزینههای زندگی و برنامه‌ریزی دقیق برای آن، نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانشجویان ایفا میکند.
بهترین دانشگاههای اروپا
اروپا یکی از قطب‌های اصلی آموزش عالی در جهان به‌شمار می‌رود و میزبان دانشگاه‌هایی با سابقه طولانی، اعتبار جهانی و زیرساخت‌های پژوهشی قوی است.
دانشگاههای مطرح اروپایی نه‌تنها از نظر علمی در سطح بالایی قرار دارند، بلکه بسیاری از آن‌ها با شهریه‌های مقرون‌به‌صرفه یا حتی رایگان، امکان تحصیل برای دانشجویان بینالمللی را فراهم کرده‌اند. در ادامه، فهرستی از معتبرترین دانشگاههای اروپا و حوزه‌های برجسته هر کدام ارائه شده است:
| نام دانشگاه | کشور | حوزه‌های برجسته |
| University of Oxford | انگلستان | علوم انسانی، حقوق، فلسفه، علوم سیاسی |
| University of Cambridge | انگلستان | ریاضیات، فیزیک، اقتصاد، پزشکی |
| Imperial College London | انگلستان | مهندسی، پزشکی، علوم رایانه |
| ETH Zurich | سوئیس | مهندسی، فناوری، علوم طبیعی |
| University College London (UCL) | انگلستان | معماری، علوم اجتماعی، علوم اعصاب |
| LMU Munich | آلمان | پزشکی، علوم زیستی، روانشناسی |
| Sorbonne University | فرانسه | علوم انسانی، هنر، ریاضیات |
| Delft University of Technology (TU Delft) | هلند | مهندسی عمران، طراحی صنعتی، معماری |
| Karolinska Institute | سوئد | پزشکی، علوم زیستی، بهداشت عمومی |
محبوبترین کشورها برای تحصیل در اروپا
اروپا سالانه میزبان میلیون‌ها دانشجوی بینالمللی از سراسر جهان است. عواملی مانند کیفیت بالای آموزش، دانشگاههای معتبر، برنامه‌های تحصیلی انگلیسی‌زبان، فرصت‌های بورسیه و مهم‌تر از همه، هزینه تحصیل در اروپا که در بسیاری از کشورها پایین یا حتی رایگان است، موجب محبوبیت این قاره برای ادامه تحصیل شده‌اند.
در میان کشورهای اروپایی، برخی کشورها به دلایل خاصی محبوبیت بیشتری دارند که عبارت اند از:
- آلمان
با تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی، اعتبار علمی بالا، و امکان اقامت پس از فارغالتحصیلی، آلمان در صدر مقاصد تحصیلی دانشجویان بینالمللی قرار دارد. هزینه زندگی نسبتاً منطقی و امکان تحصیل به زبان انگلیسی نیز از مزایای آن است.
- فرانسه
شهریه پایین در دانشگاههای دولتی، کیفیت بالای زندگی، فرهنگ غنی و موقعیت جغرافیایی مناسب فرانسه را به یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای تحصیل تبدیل کرده است. بسیاری از دانشگاه‌ها برنامه‌های تحصیلی به زبان انگلیسی نیز ارائه میدهند.
- هلند
یکی از اولین کشورهایی در اروپاست که برنامه‌های تحصیلی انگلیسی‌زبان را به طور گسترده توسعه داده است. سیستم آموزشی کاربردی، دانشگاههای معتبر جهانی و فرصت‌های شغلی پس از تحصیل، هلند را به مقصدی محبوب بدل کرده است.
- انگلستان
با وجود هزینههای بالاتر نسبت به سایر کشورهای اروپایی، به دلیل وجود دانشگاههای طراز اول جهانی مانند آکسفورد، کمبریج و امپریال کالج، انگلستان همچنان جزو محبوبترین مقاصد تحصیلی باقی مانده است. امکان دریافت ویزای کاری پس از فارغالتحصیلی نیز به جذابیت آن افزوده است.
- ایتالیا
ترکیبی از شهریه‌های معقول، زندگی فرهنگی پویا، و بورسیه‌های استانی برای دانشجویان خارجی، موجب افزایش محبوبیت ایتالیا در سال‌های اخیر شده است. بسیاری از دانشگاه‌ها برنامه‌های تحصیلی انگلیسی نیز ارائه میدهند.
- سوئد و نروژ
این دو کشور شمال اروپا با دانشگاه‌هایی پژوهش‌محور و برنامه‌های بینالمللی، به‌ویژه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، مقصدی جذاب برای دانشجویان علاقه‌مند به تحقیق و نوآوری هستند. نروژ به‌ویژه به‌خاطر رایگان بودن تحصیل حتی برای دانشجویان غیراروپایی، محبوبیت خاصی دارد.
ارزان ترین کشور های اروپایی برای تحصیل
یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های متقاضیان تحصیل در خارج از کشور، برآورد و مدیریت هزینه‌هاست. خوشبختانه، در قاره اروپا کشورهایی وجود دارند که هم از نظر شهریه دانشگاه و هم از نظر هزینه زندگی، گزینه‌هایی بسیار مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شوند.
برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی، هزینه تحصیل در اروپا در این کشورها نه‌تنها پایین است، بلکه در برخی موارد حتی رایگان است. در ادامه با تعدادی از ارزان‌ترین کشورها برای تحصیل در اروپا آشنا می‌شویم:
- آلمان: تحصیل در دانشگاههای دولتی رایگان است و تنها هزینه خدمات دانشجویی پرداخت می‌شود.
- نروژ: تمام دانشگاههای دولتی حتی برای دانشجویان بینالمللی رایگان هستند.
- فرانسه: شهریه دانشگاههای دولتی بسیار پایین است و بورسیه‌های متنوعی ارائه می‌شود.
- اتریش: شهریه ترمی پایین و امکان کار دانشجویی، این کشور را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه تبدیل کرده است.
- مجارستان و لهستان: شهریه و هزینه زندگی در این کشورها نسبت به اروپای غربی بسیار پایین‌تر است.
- ایتالیا: شهریه‌های مناسب و بورسیه‌های استانی باعث کاهش چشمگیر هزینه تحصیل می‌شود.
جمع بندی
در نهایت، اروپا با ارائه فرصت‌هایی متنوع از نظر کیفیت آموزشی، شرایط مالی، و امکانات زندگی، یکی از بهترین قاره‌ها برای ادامه تحصیل به‌شمار می‌رود.
بررسی دقیق هزینه تحصیل در اروپا و مقایسه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که دانشجویان می‌توانند با توجه به اولویت‌های شخصی خود، از میان گزینه‌هایی چون آلمان، فرانسه، هلند، ایتالیا، و نروژ انتخابی منطقی و مقرون‌به‌صرفه داشته باشند.
برخی کشورها با تحصیل رایگان، برخی با بورسیه‌های گسترده، و برخی با دانشگاههای جهانی‌رتبه، مسیرهای متفاوتی برای موفقیت دانشجویان بینالمللی فراهم می‌کنند. آگاهی از هزینههای زندگی، شرایط اقامت، زبان تدریس، و رتبه دانشگاه‌ها، ابزار مهمی برای برنامه‌ریزی آینده تحصیلی است.
انتخاب درست، نه‌تنها منجر به تجربه‌ای آموزشی پربار می‌شود، بلکه میتواند پلی باشد به‌سوی یک زندگی حرفه‌ای موفق در سطح بینالمللی.
